خانه
فرایند درمان
متخصصان
درباره ما
گالری تصاویر
اخبار و مقالاتچه زمانی بعد از عمل جراحی باید نگران شویم؟
این راهنما برای بیمارانی است که پس از جراحی با تب، درد یا ترشح زخم مواجه می‌شوند و می‌خواهند تفاوت علائم طبیعی و هشداردهنده را بدانند.
بعد از هر عمل جراحی، بدن وارد فاز ترمیم میشود. کمی درد، ورم یا تب خفیف—در چند روز اول—طبیعی است. اما اگر تب بالا برود، درد ناگهان شدید شود یا از زخم ترشح بدبو دیده شود، باید ہوشیار باشید. در این مقاله، مرز میان «طبیعی» و «نگران‌کننده» را روشن می‌کنیم تا با آرامش و آگاهی تصمیم بگیرید.
چرا بعد از عمل برخی علائم خطرناک می‌شوند؟
بدن برای ترمیم، التهاب کنترل‌شده ایجاد می‌کند. این فرآیند میتواند درد و تب خفیف ایجاد کند. اما وقتی التهاب از کنترل خارج شود یا عفونت شکل بگیرد، علائم «قرمز» ظاهر می‌شوند. بیشترین دلایل علائم خطر: عفونت (زخم یا داخلی)، نشت یا خونریزی، و واکنش غیرطبیعی به دارو/بیهوشی است.
مسیر طبیعی بهبودی: جدول زمان‌بندی علائم و اقدامات
این جدول به شما نشان می‌دهد در هر بازه زمانی چه چیزهایی معمول است و چه زمانی باید اقدام کنید.
| دوره زمانی | وضعیت طبیعی | اقدام پیشنهادی |
|---|---|---|
| روز ۱ تا ۳ | درد و ورم خفیف تا متوسط؛ تب زیر ۳۸ درجه | استراحت، مصرف منظم دارو، مایعات فراوان |
| روز ۴ تا ۷ | بهبود تدریجی درد و ورم؛ زخم رو به خشک شدن | در صورت تب بالا یا ترشح بدبو، تماس با پزشک |
| هفته دوم | کاهش محسوس درد؛ افزایش توان فعالیت سبک | درد ناگهانی یا تب بازگشتی = ارزیابی فوری |
| پس از هفته سوم | بازگشت به روال روزمره | درد مداوم/ترشح پس از این زمان غیرطبیعی است |
علائم عمومی خطرناک که نباید نادیده بگیرید
تب بالاتر از ۳۸.۵ درجه
اغلب نشانه عفونت فعال است. اگر با لرز، گیجی یا ضربان تند همراه شد، اقدامی فوری لازم است.
درد شدید یا افزایش‌یابنده
وقتی به‌جای کاهش، روزبه‌روز بیشتر میشود، میتواند نشانگر خونریزی یا نشت داخلی باشد.
تنگی نفس یا درد قفسه سینه
از علائم احتمالی لخته در ریه است. نیازمند مراجعه اورژانسی است.
ترشح بدبو یا چرکی از زخم
ترشح سبز/زرد غلیظ با بوی نامطبوع نشانه عفونت زخم است و باید بررسی شود.
تورم ناگهانی در یک اندام
ممکن است علامت لخته عمقی (DVT) باشد؛ درد ساق و گرمی پوست را جدی بگیرید.
نشانه‌های اختصاصی در برخی جراحی‌ها
جراحی‌های باریاتریک (اسلیو، بای‌پس)
درد شدید شکم، تپش قلب، تهوع پایدار یا تب بالا میتواند نشانه نشت از محل بخیه معده باشد.
جراحی کیسه صفرا و فتق
درد رو به افزایش محل برش یا تب همراه با یرقان پوست میتواند هشدار آسیب مجاری صفراوی باشد.
جراحی‌های زیبایی (لیپوساکشن، بلفاروپلاستی، ماموپلاستی)
تورم نامتقارن، کبودی گسترده یا درد فشاری میتواند به خونریزی داخلی اشاره کند. تاری دید بعد از بلفاروپلاستی فوراً باید بررسی شود.
تفاوت درد طبیعی و درد هشداردهنده
| نوع درد | توضیح | نتیجه |
|---|---|---|
| درد خفیف اطراف بخیه | با مسکن کنترل میشود و روند کاهشی دارد | طبیعی |
| درد تیز و ناگهانی | همراه تب/تهوع یا بدتر شدن محسوس | هشدار |
| درد عضلانی اطراف زخم | به‌علت بی‌حرکتی یا وضعیت خواب | طبیعی |
| درد همراه ترشح/تورم | ادامه‌دار یا پیشرونده | هشدار |
رفتارهای درست در دوران نقاهت
داروها را طبق نسخه ادامه دهید، حتی با احساس بهبود. تغذیه پروتئین‌محور و مایعات کافی را جدی بگیرید. زخم را دستکاری نکنید و از مقایسه روند بهبود خود با دیگران بپرهیزید. هر علامت جدید را یادداشت کنید تا در تماس با تیم درمان، تصویر دقیقی بدهید.
مراقبت بعد از عمل | راهنمای تغذیه دوران نقاهت | علائم نشت بعد از اسلیو | پیشگیری از لخته پس از جراحی
پاسخ به پرسش‌های پرتکرار
❓ تب بعد از عمل تا چند درجه طبیعی است؟
در ۷۲ ساعت اول، تا ۳۸ درجه طبیعی است. بالاتر از ۳۸.۵ یا ماندگار: ارزیابی پزشکی.
❓ زخمم قرمز و گرم شده؛ یعنی عفونت کرده؟
اگر با درد فزاینده یا ترشح بدبو همراه است، احتمال عفونت بالاست.
❓ مایع زرد از بخیه بیرون می‌آید؛ طبیعیه؟
ترشح کم و بیبو میتواند طبیعی باشد؛ تغییر رنگ/بو = مراجعه.
❓ درد بعد از یک هفته بیشتر شده؛ طبیعی است؟
خیر. روند باید کاهشی باشد. افزایش درد یعنی بررسی فوری.
❓ تنگی نفس بعد از عمل خطرناک است؟
بله؛ میتواند نشانه لخته ریه باشد. مراجعه اورژانسی کنید.
❓ ورم محل عمل تا کی میماند؟
معمولاً تا دو هفته. ورم همراه قرمزی/درد = ارزیابی.
❓ خارش بخیه طبیعی است؟
اغلب نشانه ترمیم است؛ اگر التهاب/ترشح باشد، بررسی لازم است.
❓ شب تب کردم؛ تا صبح صبر کنم؟
اگر بالای ۳۸.۵ یا همراه ضعف/لرز است، صبر نکنید.
❓ درد شانه بعد از لاپاراسکوپی طبیعیه؟
بله؛ اثر گاز حین عمل است و طی چند روز کاهش می‌یابد.
❓ کی می‌توانم ورزش سبک را شروع کنم؟
معمولاً پس از هفته سوم با تأیید پزشک.
❓ چه غذایی به ترمیم کمک می‌کند؟
پروتئین کافی، مایعات، میوه/سبزی و پرهیز از الکل/سیگار.
❓ حمام از چه زمانی مجاز است؟
اغلب ۴۸–۷۲ ساعت بعد، با محافظت مناسب پانسمان.
❓ ترشح زخم بوی بد گرفته؛ خطرناک است؟
بله؛ نشانه عفونت احتمالی است. مراجعه کنید.
❓ ضعف و بی‌حالی طبیعی است؟
در هفته‌های اول بله؛ با تغذیه و استراحت بهبود یابد.
❓ به پزشکم دسترسی ندارم؛ چه کنم؟
به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید؛ ایمنی اولویت دارد.
جمع‌بندی و دعوت نرم
شناخت مرز میان علائم طبیعی و علائم خطر، استرس بعد از عمل را به آرامش تبدیل می‌کند. اگر تردید دارید، تماس با تیم درمان بهترین کار است.
وب‌سایت جراح من همراه تو در مسیر بهبودی است—با راهنماهای علمی، تجربه بیماران و چک‌لیست‌های کاربردی. برای مطالعه بیشتر به جراح من سر بزن.
ارجاع به منابع
Healthline – Red Flags After Surgery
Mayo Clinic – Postoperative Complications
WebMD – Infection After Surgery
PubMed – Clinical Reviews on Postoperative Care
منابع فارسی آموزشی: پزشکت، نی‌نی‌سایت
*نام منابع بنا به سیاست محتوا بدون لینک درج شده است.
مهم‌ترین توصیه‌ها، توصیهٔ پزشک شماست که در جریان دقیق شرایط و پروندهٔ پزشکی شما قرار دارد. ما در جراح من تلاش می‌کنیم دسترسی شما را به اطلاعات دقیق، علمی و به‌روز—خارج از فضای شلوغ و آمیختهٔ شبکه‌های اجتماعی—فراهم کنیم.
با این حال، اگر هر موردی دربارهٔ وضعیتتان وجود دارد، حتماً برای ویزیت با پزشک خود برنامه‌ریزی کنید. همچنین در صورت مشاهدهٔ علائم هشدار و اگر به جراح خود دسترسی نداشتید، سریعاً به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس مراجعه کنید تا وضعیت فعلی شما بررسی و ارزیابی شود.